Öncelikle (....) sitesine bu imkanı verdiği için teşekkür ediyorum. Amacım, kimseyi küçük düşürmek, kimseye hakaret etmek değil, yanlış gördüğüm şeyleri eleştirel tarzda ve vurgu açısından biraz sert bir dille ortaya koymak ve doğruların önünü açmaktır. Bu bakış açısı içerisinde, Macahel Vakfı'na ilişkin bazı eleştirilerimi, Macahel Halkı'nın düşüncelerini dikkate alarak gündeme getirmek ve Vakfın daha iyi olması, halkla bütünleşmesi noktasında katkı sağlamaktır.

Macahel Vakfı ilk kurulduğunda, Macahelliler olarak çok heyecanlanmış ve umutlanmıştık. Heyecanlanmıştık, çünkü bu vakıf aracılığıyla Macahelliler olarak aramızdaki sevgi ve kardeşlik perçinlenecek, birbirimizin yardımına koşacaktık. Umutlanmıştık, çünkü böyle bir kuruluşla, Macahel'in geleceği sağlam bir zemine oturacak, türlü zorluklar içindeki Macahel Halkı çeşitli platformlarda kurumsal olarak temsil edilecek ve sorunları etkin bir şekilde dile getirilecekti. Oysa bugün Macahel Vakfı, sevgi ve kardeşlik bir yana, adeta yan kuruluşu haline geldiği Tema Vakfı ile işbirliği yaparak, Macahelliler arasında düşmanlık tohumları atılmasına sebep olmakta ve bu şekilde kuruluşundaki heyecanı yok etmektedir. Yine Vakıf, Macahel Halkı'na arkasını dönmüş ve halkın, aralarındaki sevgi ve kardeşliği bozduğu gerekçesiyle istemediği Tema Vakfı'nın yanında yer almış ve böylece Macahel Halkının umutlarını da toprağa gömmüştür.

Konuyu biraz açmakta yarar vardır. Tema Vakfı, 1994 yılında Macahel'de faaliyetlerine başladı ve şu anda yöre ekonomisini istediği gibi yönlendirme seviyesine ulaştı. Elbette ki bu seviyeye ulaşırken, ilk zamanlarda yöredeki bir kısım kişilerden ve özellikle Macahel Vakfı'ndan önemli destek gördü ve bu kişilere ziyadesiyle karşılığını verdi. Örneğin, Macahel Vakfı'nın Macahel Halkına açılımı niteliğindeki festivallerde sponsor daha doğrusu düzenleyici görevini üstlendi. İşte bu noktada Macahel Vakfı, kendisini halka tanıttığı bu festivallerde, düzenleyici görevini Tema Vakfı'na vererek ilk hatasını yaptı. Zira festivaller, kendisini tanıtma aracı olmasından çok, Tema Vakfı'nın tanıtımına (bilinen deyimiyle "Tema Show"a) sahne oldu. Çünkü, Macahel Vakfı, sermaye ve oluşturduğu çevre açısından kendisinden kat be kat büyük olan Tema Vakfı'nın büyüklüğü altında adeta ezildi ve mecburen sahneyi Tema'ya bıraktı. Festival, Tema Vakfı'nın düzenlediği, kendisini tanıttığı bir organizasyon görüntüsüne büründü. Bu durumda Macahel Vakfı kendisini tanıtmıyordu, bir anlamda halka, Tema Vakfı'nı sunuyordu. Bir benzetme yapılacak olursa, Camili Meydanında sahnelenen filmde başrolü Tema oynuyordu, Macahel Vakfı ise, sadece ve sadece bu filmin figüranı, kameramanı, sunucusu konumundaydı. Dolayısıyla filmin iyi veya kötü olmasından, sunucu olarak Macahel Vakfı otomatik olarak etkilenecekti. Tema, tanıtımını (show'unu) yaparak istediğini elde etmişti. Festivale katılımın yüksek olması karşısında halk arasında ortam bulduğunu düşünen Tema, başrol oyuncusu olmanın verdiği doğal güçle, yavaş yavaş çevresindeki destekçileri ikinci plana itmeye ve tabir yerindeyse kendi işini kendi görmeye başladı. Buna Macahel Vakfı da dahildi. Örneğin, daha önceleri getirdiği turistleri çevresindeki destekçilerin yardımıyla barındırıyor, yedirip içiriyorken, artık kendi otelini kurmaya karar verdi ve Macahel Vakfı'nın düşünce olarak karşı olmasına rağmen, betonarme otelini Camili'nin göbeğine dikmekte hiç zorlanmadı.

Macahel Halkı, başta bu olup bitenler karşısında izleyici konumunu tercih etti. Halk henüz tribünlerdeydi ve sahadaki gelişmeleri merakla takip ediyor, olan biteni anlamaya çalışıyordu. Zira halk, festivallerde Macahel Vakfı'nı, kendi sorunlarının dile getirilmesini beklerken, karşısına tamamen farklı bir Vakıf çıkmıştı. Yani önceden belirlenmiş film, senaryo, sahnede değişmiş, karşısına farklı oyuncular çıkmıştı. Gerçi Türkiye çapında faaliyet gösteren bu Vakfı daha önce duymuştu. Özellikle ülkenin ağaç kıtlığı yaşadığı, çöle dönmeye yüz tuttuğu bölgelerindeki olumlu faaliyetlerinden bu vakfı tanıyordu. Ama Macahel'de ne ağaç kıtlığı ne de çöl olma...bunların hiçbiri yoktu. O zaman bu Vakfın burada işi neydi? Önce misafirdir bunlar deyip bekledi, yine tribünden seyre devam etti. Ancak Vakıf, bu arada Macahel A.Ş. diye bir şirket kurdu ve hisselerini bedava dağıtmaya başladı. Bir de bunun üzerine Dünya Bankası destekli GEF projesi ve bu kapsamda Gorgitin koruma alanı ilan edilmesi ve yörenin boşaltılacağı söylentileri ortaya çıkınca, tribündeki soru işaretleri artmaya başladı ve yavaş yavaş bazı hareketlenmeler oldu. İlk önce Efeler Köyü, ismiyle bağdaşır şekilde efelendi ve sahaya inerek, Tema'ya ilk tepkiyi ortaya koydu. Tema için balayı dönemi bitmişti. Hiç beklemediği bu tepki karşısında Tema Başkanı, bulduğu ortama da güvenerek, tribünlere hakaretler yağdırdı ve kendisine karşı çıkanları adam yerine bile koymadı, ciğerine beş para bile değer biçmedi! Ancak bu hareketiyle Tema en büyük hatasını yaptı ve zaten dolmuş olan bardağı taşıran son damlayı bardağa umursuzca boşalttı. İşte bunun üzerine, bireysel önderlikle beraber tribünler sahaya indi ve Tema tokat gibi bir cevap aldı. Macahel Halkı, Devletin hakemliğine başvurdu ve Tema'nın faulleri karşısında, hakemin kırmızı kart göstermesini istedi.

Hakem Tema'yı yanına çağırdı. Tema adeta şoktaydı. Henüz hakem kararını vermemişti ve bir şeyler yapması gerekiyordu. Derken, bir kenara ittiği, ilk on sekize bile almadığı Macahel Vakfı'nı hatırladı ve kendisinden yardım istedi. Kendini halka tanıtmada başarısız olan Macahel Vakfı için büyük bir fırsat doğmuştu. Bu kritik durumda, halkın yanında yer alarak, varolan bütün olumsuz düşünceleri bir anda yerle bir edebilir ve büyük bir prestij kazanabilirdi. Otoriteler, Vakfın ismindeki "Macahel" kelimesine güvenerek buna kesin gözüyle bakıyor, Vakfın gereken cevabı vermesini bekliyordu. Ancak, ne yazık ki, Macahel Vakfı, ayağına kadar gelen bu büyük fırsatı kendi elleriyle ve ismindeki "Macahel" ibaresine yakışmayacak bir şekilde harcadı. Zira, Tema kendisine muhtaçtı ve ayağına gelmeye hazırdı. Ancak Macahel Vakfı, Tema'nın sermayesi altında ezilmişliğin psikolojisi olarak veya o sermayeden daha iyi yararlanabilmek amacıyla kalktı, "Sen zahmet etme, sen zaten vurulmuşsun, yorulma" dedi ve ayağına kadar gitti. Bu hareketiyle Macahel Vakfı kararının rengini belli etmişti ve görüşmeye 1-0 yenik başlamıştı. Görüşmede ikinci büyük tarihi hatasını yaptı ve Macahel Halkının yanında yer almadı. Ancak açıktan açığa buna cesaret edemedi ve görünüşte, Macahel Vakfı kendisine, Tema ile halk arasında hakem olma rolü biçti ve basit bir adalet (adaletsizlik) mantığıyla her iki tarafı da haksız ilan etti. Her iki tarafın yaptığı hakaretler tasvip edilemez dedi. Burada su soruyu soruyorum: Ey Macahel Vakfı, Macahel Halkı ne zaman ve kime hakaret etti? Hukuk dışı hangi harekete imza attı? Oysa karşı taraf, kendisine karşı çıkan halka, "adam müsveddesi, ciğeri beş para etmez" şeklinde, hukuk dışı hakaret eylemlerinde bulundu. Macahel Vakfı, yetkisiz olarak, gasp ettiği hakemliği dahi, adil bir şekilde yerine getiremedi. Oysa Macahel Halkı, Macahel Vakfına hakemlik yetkisi vermediği gibi, Vakfın hakemliğine de ihtiyacı yoktu. Zira Halk, hakemini seçmişti. Bu Hakem Devletti. Halkın Macahel Vakfından tek beklediği, bu davada, Vakfın, yanında yer almasıydı, ama şimdilik bunu yapmadı.

Şu an itibariyle Tema, son sığındı dal olan Macahel Vakfından istediğini aldı ve bir nebze olsun rahatladı ve herhalde bunun karşılığını Vakfa fazlasıyla ödeyecek ve Vakıf da istediğini elde edecektir. Ancak Macahel Vakfı, elde ettiğinin bedeli olarak, Macahel Halkını karşısına aldığını çok iyi bilmedir. Daha önce kendisini ikinci plana iten Tema'nın yarın bunu yapmayacağına dair garantisinin olmadığını da bilmelidir. Tema Vakfı da bu desteğin kendisini kurtardığını, Halkın susturulduğunu zannetmemelidir. Çünkü çok yakında, karşısında, sivil halk yerine kurumsal Macahel Halkını bulacaktır ve bu sefer Macahel Vakfı da kendisine yardım edemeyecektir. Zira Macahel Vakfının, daha önce bir nebze olsun varolan temsil kabiliyeti, yeni oluşumlar karşısında ortadan kalkacaktır. Bu arada, bu yönde bazı oluşumların varolduğunu duymaktayız. Kendilerine Macahel Bizimdir İnsiyatifi ismini takmışlar ve Vakıf olmayı hedefliyorlarmış. Çoğunluğunu gençler oluşturuyormuş. Şunu ifade edeyim ki, Macahel Vakfı, şu anda bu oluşumu, çoluk-çocuk hareketi şeklinde küçümseyebilir. Ama kendi adıma, böyle bir girişimin olmasından ve buna Macahel'in geleceğinin teminatı olan gençlerin önderlik etmesinden büyük mutluluk duydum. Ancak kanımca, mevcut bir vakıf varken alternatif sayılabilecek bir vakfın kurulmaya çalışılmasını biraz tereddütle karşılıyorum. Zira Macahel Vakfı bir kurumdur ve onu insanlar yönetmektedir. Vakfı iyi veya kötü yapan içindeki insanlardır. Dolayısıyla ben, yukarıda çizdiği tabloya rağmen hala Macahel Vakfı'ndan umutluyum. Yine de akıl yaşta değil baştadır diyerek, bu çoluk çocuğa başarılar diliyorum.

Gelecek yazımda, Macahel Vakfının bu duruma düşmesinin nedenini irdeleyeceğim. Görüşmek üzere...

Web Yönetiminin Notu: Bu yazı (....)sitesinin yazarlar sayfasında "Çuvaldız" isimli köşede, aynı isimle yayınlanan yazıdan alınmıştır.